Γονείς στο Internet?Δάσκαλε που δίδασκες...

Το Internet καλώς ή κακώς έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Κάποιοι μάλιστα, ίσως δικαιολογημένα αναρωτιούνται πως κυλούσε η ζωή τους πριν την ύπαρξή του, καθώς σήμερα όλα έχουν σχέση με αυτό, από την πιο χαλαρή διασκέδαση έως την πιο σημαντική εργασία επαγγελματικής φύσεως. Θέλοντας να εστιάσουμε σε μια συγκεκριμένη μάζα του πληθυσμού που ασχολείται με το Internet, θα επικεντρωθούμε στο πώς έχει επηρεάσει τους γονείς στο σήμερα. Οι νέοι με μακρόχρονη οικογενειακή εμπειρία, μπορούνε σίγουρα να εντοπίσουν το κατά πόσο έχει αλλάξει η ζωή ενός γονέα λόγω του διαδικτύου, γιατί πολύ απλά τον έχουνε ζήσει στο πριν και στο μετά. Βεβαίως σήμερα η κοινωνία έχει μεταβληθεί, και ένα παιδί από την πολύ μικρή ηλικία μαθαίνει να ζει, να μεγαλώνει με το Internet. Ανήκοντας σε μια γενιά που μπορεί να θεωρηθεί τυχερή ακριβώς για το ότι δεν μεγάλωσε υπό το καθεστώς του διαδικτύου, αλλά γνωρίζοντας το στην πορεία σε σχετικά μεγάλη ηλικία, ξέρουμε ίσως καλύτερα από τον καθένα το πόσο μεγάλη απόκλιση υπήρχε μεταξύ της τεχνολογίας και των παλαιότερων γενεών. Σιγά σιγά βέβαια αυτή η απόσταση συρρικνώνεται, λόγω πάντα και της άμεσης ανάγκης για κάλυψη των αναγκών τους. Τι γίνεται όμως όταν φτάνουμε στα άκρα, στην υπερβολική χρήση του Internet από τους γονείς? Μπορεί αυτό να βλάψει τους ίδιους, τη σχέση μεταξύ τους ή με τα παιδιά τους και πιθανόν να ανατρέψει τις οικογενειακές ισορροπίες? Μπορεί να αλλάξει έναν άνθρωπο από αυτό που είναι, που πράττει, που νιώθει, τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή? Τα μέχρι τώρα δείγματα δυστυχώς μας  επιβεβαιώνουν πως ναι, όλα αυτά είναι πιθανά να συμβούν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Ανατρέχοντας στο παρελθόν, ένα παιδί θυμάται σίγουρα το πώς ο γονιός του, φοβούμενος για την υγεία του προσπάθησε πολλές φορές να το αποτρέψει από τη συχνή χρήση του διαδικτύου, να το προφυλάξει από κρυφούς κινδύνους και να προλάβει έναν τυχόν εθισμό. Και εδώ αντικρύζουμε τη μεγάλη ειρωνεία του σήμερα, πως δηλαδή ενώ αυτό το παιδί μπορεί πλέον να μεγάλωσε έχοντας κάνει τις επιλογές του (καλές ή κακές), να βλέπει το γονιό του να πέφτει ακριβώς στην ίδια παγίδα που κάποτε φοβόταν μήπως πέσει το παιδί του! Να παρασύρεται ολότελα, να πιάνεται ο ίδιος κορόιδο σε μια ηλικία όπου λογικά διαθέτει πολύ μεγαλύτερη ωριμότητα, εμπειρία και κριτική ικανότητα ώστε να μην υποπέσει σε ένα νεανικό σφάλμα, και εν τέλει να εθίζεται σε τέτοιο βαθμό ώστε να διαστρεβλώνεται ξαφνικά όλη η προσωπικότητά του. Μια τέτοια εξέλιξη σαφώς και δεν μπορεί να φέρει θετικά αποτελέσματα. Είναι γνωστόν πως η υπερβολική χρήση του υπολογιστή επιδρά αρνητικά σε όλες τις ηλικίες, και συνήθως προκαλεί κοινωνικά προβλήματα. Τα θέλω σου όμως έξω από αυτό, οι εξωτερικές δραστηριότητες, οι άνθρωποι που σε περιβάλλουν, η δίψα να κατακτήσεις όσα δεν μπορεί να σου προσφέρει μια οθόνη πρέπει να σε οδηγήσουν στην απεξάρτηση αυτής της συνήθειας, και όλα αυτά σαφώς επηρεάζονται από την ηλικία του ατόμου. Δε χρειάζεται να αναλύσουμε πως φυσικά ένας νέος έχει πολύ περισσότερα ερεθίσματα και στόχους που θα τον κάνουν να ξεφύγει, να τον βοηθήσουν να κάνει κι άλλα πράγματα από τη χρήση διαδικτύου,σε σχέση με έναν πολύ ώριμο/ηλικιωμένο άνθρωπο με λιγότερα ενδιαφέροντα, που πιθανώς ψάχνει παρηγοριά μέσω αυτής της λύσης ώστε να γεμίζει τα κενά του. Ως μια καλή αρχή στο πως πρέπει να αντιμετωπιστεί μια τέτοια κατάσταση είναι βέβαια η συζήτηση, όμως επιβάλλεται να γίνει κατανοητό και από τον ίδιο πως έχει επιτρέψει σε αυτήν την υπερβολή να επηρεάσει τη ζωή του, το είναι του. Όταν ο γονιός δεν μπορεί να συνειδητοποιήσει την εξαρτημένη σχέση του με το διαδίκτυο, πολύ δύσκολα θα καταπολεμήσει αυτή τη συνήθεια. Αξιοσημείωτο είναι πως μπορεί αυτό να φέρει τη σύγκρουση με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, είτε με τον σύζυγο που τον βλέπει καθημερινά να αλλάζει, είτε με τα παιδιά που μπορούν να του πουν «εσύ πάσχιζες να σώσεις εμένα, και τώρα έγινες χειρότερος». Ίσως τελικά στα αλήθεια, οι άνθρωποι που εμφανίζονται πιο σίγουροι για τον εαυτό τους πως δε θα υποπέσουν σε κάποιο ατόπημα, λούζονται αυτά που κοροϊδεύουν. Τα άσχημα αποτελέσματα εμφανίζονται σταδιακά. Αυτά μπορεί να είναι ένας πιο απότομος χαρακτήρας, μειωμένο ενδιαφέρον για το τι συμβαίνει γύρω σου, πολύ λιγότερη ομιλία με τα υπόλοιπα μέλη του σπιτιού, αντικοινωνικές συμπεριφορές ως προς τους εξωοικογενειακους ανθρώπους, παραμέληση της προσωπικής υγιεινής, υιοθέτηση κακών διατροφικών συνηθειών. Όποιος αντιλαμβάνεται αυτές τις αλλαγές, μπορεί και να τις εξαλείψει με προσπάθεια. Όποιος όχι, χρειάζεται τη βοήθεια και τη σωστή παρότρυνση των άλλων. Μια τέτοια εικόνα ενός εθισμένου γονέα κάνει έναν εξωτερικό παρατηρητή να σκεφτεί πως ίσως έτσι σβήνεται η αυτοεκτίμηση στους ανθρώπους, γιατί δεν είναι λίγες οι φορές που αυτή η κατάχρηση παίρνει τρομακτικές διαστάσεις, φέρνει αποτελέσματα που δύσκολα πιστεύεις αν δεν τα δεις, και αντιλαμβάνεσαι γιατί κάποιοι που αφήνονται στο εύκολο, το σίγουρο, το ανέμελο, ξεχνούν ποιοι πραγματικά είναι, χάνουν τον εαυτό τους στην πορεία. Εκεί πραγματικά αναρωτιέσαι, όλες αυτές οι αξίες που κάποιος προσπαθούσε να σου εμφυσήσει, χάθηκαν έτσι απλά? Μήπως ποτέ δεν ήταν κομμάτι του, και προσπαθούσε απλά να τις διαδώσει χωρίς να τις νιώθει, να είναι ο σκοπός του? Κι αν όντως υπήρχαν, έτσι ανώδυνα έσβησαν από μέσα του? Πόσο εύκολο είναι να χάσεις το μέτρο στη ζωή σου, να γίνεις κάτι άλλο από αυτό που ήθελες να είσαι, που πίστευες ότι είσαι… Δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις, κατάφερες πιστά να επιβεβαιώσεις αυτό το νόημα. Όπως σε κάθε τι στη ζωή, έτσι και εδώ είναι απαραίτητη η τήρηση του μέτρου. Λέγοντας τα ορθά και πράττοντας τα αντίστροφα, μπορείς εύκολα να καταστρέψεις όσα πίστευαν οι άλλοι για σένα, να είσαι ένας κοινός υποκριτής. Και όσο μεγαλώνεις και αναπτύσσεσαι ως προσωπικότητα, αυτή η σταθερότητα, η πίστη στις αξίες σου, αποτελεί κάτι που πρέπει να κυνηγάς, να επιδιώκεις. Ώστε κάποτε, αν ίσως μπεις στη θέση αυτή κι εσύ, να λες με περηφάνια αυτό που έλεγες μικρός, εγώ δε θα κάνω αυτά που έκαναν οι γονείς μου σε μένα, θα γίνω καλύτερος γονιός, καλύτερος άνθρωπος.

Γράφει ο Ντέμης Νικολαϊδης

Το ταξίδι της ζωής σου!

Ταξίδι... μια λέξη με τόσες σημασίες. Αλήθεια μόνο στο άκουσμα της πόσα μπορεί να σκεφτεί κάποιος? Από εξωτικές παραλίες και χιόνια, μέχρι απόσταση και ταλαιπωρία. Ο καθένας ψάχνει να βρει την Ιθάκη του. Ένα ταξίδι δεν συνιστά απλώς μια αλλαγή περιβάλλοντος, είναι ιδέα, αναζήτηση, γνώση...

Πόσο διαφορετικά μπορεί να το αντιμετωπίσει κανείς, με χαρά, φόβο, αγωνία, αδιαφορία... Θα μπορούσαμε να πούμε πως θυμίζει την ίδια τη ζωή. Με γνώση και εμπειρία μπορούμε να κρίνουμε όσα συμβαίνουν γύρω μας,καταστάσεις, ανθρώπους... με γνώση και εμπειρία μπορούμε να κρίνουμε και τι αντιπροσωπεύει ένα ταξίδι για μας. Το μόνο σίγουρο,είναι πως δεν πρέπει να το αμφισβητήσουμε, όχι τουλάχιστον αν δεν μας δώσει την αιτία. 

Άλλοι άνθρωποι το αποφασίζουν εύκολα, άλλοι διστάζουν.Ίσως προκαλέσει ενθουσιασμό, ίσως και φόβο. Σε κάτι άγνωστο και διαφορετικό πολλοί τρομάζουν, αντιδρούν. Κάπως λογικό από τη μια πλευρά, κάπως παράλογο με μια δεύτερη σκέψη... Ακόμα και στο σήμερα που μοιάζουν όλα οικεία, πόσα πράγματα που εκτυλίσσονται ίσως και δίπλα μας μπορεί να μην τα γνωρίζουμε? Μια μακρινή εξερεύνηση σε άγνωστα μέρη μπορεί να φέρει το άγχος της αβεβαιότητας, όμως αν θέλουμε να σκεφτούμε με πιο αισιόδοξο τρόπο, γιατί αυτή η άγνωστη περιπέτεια να μην μεγαλώσει την υπάρχουσα ευτυχία μας, να αλλάξει πιθανώς τη ζωή μας, τον τρόπο σκέψης μας, να δώσει μεγαλύτερο νόημα στην ύπαρξη και την αισθητική μας? 

Όλα αυτά μπορούν να απαντηθούν σε κάποιον με μία μόνο πράξη: να το τολμήσει! Να πει ναι στο νέο, στο καινούριο, και μετά να κάνει το ταμείο του για το αν αυτά που αποκόμισε είχαν θετικό ή αρνητικό χαρακτήρα. Όπως και κάθε αλλαγή στη ζωή, μπορεί να αλλάξει τα πάντα σε έναν άνθρωπο, ένα ον που πάντοτε από τη φύση του δοκίμαζε νέα πράγματα, για να εξελιχθεί, να μπορεί να προχωράει πάντα ένα βήμα πάρα πέρα, από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο. Χωρίς τόλμη και προσπάθεια δε θα είχε δημιουργήσει τίποτα, ούτε καν τη γλώσσα, ούτε τον πολιτισμό, πόσο μάλλον δε θα είχε πατήσει στο φεγγάρι. Το να κλειστείς σε ένα καβούκι, χωρίς να γνωρίσεις νέα περιβάλλοντα, πώς άραγε θα μπορούσε να ανοίξει τους ορίζοντές σου? Η στασιμότητα δεν βοήθησε ποτέ κανέναν, αφού χάρη στην αναζήτηση η κοινωνία έδωσε λύση και στα μεγαλύτερα προβλήματα... 

Το να βιώσεις κάτι αλλιώτικο, πέρα απ’ τα συνηθισμένα, μόνο καλύτερο άνθρωπο μπορεί να σε κάνει, γιατί θα σε γεμίσει εφόδια. Ίσως διαταρράξει τα νερά της συνηθισμένης ζωής σου, όμως αυτό θα σε κάνει να την κρίνεις με άλλο φόντο, και ταυτόχρονα να μπορείς να υιοθετείς ή να αποποιείσαι στοιχεία που θα κάνουν το είναι σου καλύτερο. Με ένα ταξίδι που έχει πολλά να σε διδάξει, σίγουρα θα εκπλαγείς με όσα δεν γνώριζες, και φυσικά θα εκτιμήσεις αυτά που ήδη έχεις και μπορεί να τα θεωρείς δεδομένα. Η παρακάτω αρχαία φράση ενός σοφού μπορεί ίσως να αποτυπώσει με τον καλύτερο τρόπο αυτήν την έννοια: Ένα βιβλίο είναι η ζωή, και όσοι δεν ταξιδεύουν διαβάζουν μόνο την πρώτη σελίδα...

Ντέμης Νικολαΐδης